10. október 2019

OPCAT-heimsókn í fangelsið á Sogni

Umboðsmaður og starfsfólk hans hefur undanfarna tvo daga skoðað og kynnt sér aðbúnað og starfshætti í fangelsinu að Sogni í Ölfusi. Þetta er liður í OPCAT-eftirliti umboðsmanns sem felur í sér að taka út starfsemi á stöðum þar sem fólk dvelur sem er eða kann að vera svipt frelsi sínu.

Fangelsið Sogni er skilgreint sem opið fangelsi sem felur í sér að þar eru engar girðingar eða múrar sem afmarka fangelsið en einstaklingar í afplánun þurfa að vera tilbúnir að fylgja skýrum reglum. Á Sogni eru nú 22 einstaklingar í afplánun.

Auk þess að kynna sér aðbúnað og starfshætti á viðkomandi stað í heimsóknum sem þessum er lögð áhersla á trúnaðarsamtöl við þá sem þar dvelja hverju sinni og starfsfólk. Verklag er lýtur að hugsanlegum þvingunum og öryggisráðstöfunum skoðað og sérstaklega er kannað hvernig skráningu á ýmsum atriðum er háttað. Gerð er skýrsla eftir hverja heimsókn þar sem greint er frá niðurstöðum og eftir atvikum bent á leiðir til úrbóta í starfseminni. Heimsóknarskýrslur verða birtar á vefsíðu umboðsmanns.

OPCAT-eftirlitið grundvallast á sérstakri bókun við samning Sameinuðu þjóðanna gegn pyndingum og annarri grimmilegri, ómannlegri eða vanvirðandi meðferð eða refsingu. Með frelsissviptingu í OPCAT-bókuninni er átt við hvers konar gæslu, fangelsun eða vistun af hálfu hins opinbera eða einkaaðila, þar sem einstaklingurinn hefur ekki leyfi til að yfirgefa vistunina vegna úrskurðar, ákvörðunar eða samþykkis dómstóls, stjórnvalds eða annars yfirvalds. Undir þetta geta einnig fallið tilvik þar sem yfirvöld láta frelsissviptingu óátalda.