08. ágúst 2023

Mátti ekki synja barni um hjálpartæki

Fortakslaust bann í reglugerð við greiðslu á styrkjum vegna hjálpartækja sem börnum með fötlun eru nauðsynleg eða hentug til leiks og tómstunda á sér ekki fullnægjandi stoð í lögum.

Úrskurðarnefnd velferðarmála staðfesti ákvörðun Sjúkratrygginga Íslands um að óheimilt væri að styrkja kaup á þríhjóli þar sem fyrirhuguð notkun þess uppfyllti ekki skilyrði reglugerðar um styrki vegna hjálpartækja og laga um sjúkratryggingar.

Niðurstaða umboðsmanns var byggð á því að ákvæði reglugerðarinnar ætti sér ekki fullnægjandi stoð í lögum um sjúkratryggingar. Við setningu reglugerðarinnar hefði ráðherra borið að stuðla að því eftir föngum að fólk með fötlun gæti notið þeirra réttinda sem þeim ber að tryggja, þ. á m. að fötluð börn nytu réttinda til leiks og tómstunda. Ekki yrði fallist á að hjálpartæki sem væru nauðsynleg eða hentug til leiks og tómstunda barna með fötlun féllu utan laga um sjúkratryggingar. Þvert á móti yrði að ganga út frá því að vilji löggjafans hefði staðið til þess að stutt væri við þessa möguleika þeirra til jafns við önnur börn eftir því sem fært væri. Þá hefði ráðherra borið að gæta þess að ekki væri þrengt um of að svigrúmi úrskurðarnefndarinnar til að leggja sjálfstætt og einstaklingsbundið mat á hvort hjálpartæki teldist nauðsynlegt eða hentugt til að auðvelda athafnir daglegs lífs eins og það hugtak yrði réttilega skýrt.

Niðurstaða nefndarinnar hefði byggst á röngum grundvelli og úrskurður hennar því í ósamræmi við lög. Mælst var til þess málið yrði tekið aftur til meðferðar ef eftir því yrði leitað. Þar sem heilbrigðisráðuneytið hafði upplýst að unnið væri að breytingum á reglugerðarákvæðinu var ekki ástæða til sérstakra tilmæla þar að lútandi.

  

   

Álit umboðsmanns í máli nr. 11910/2022